Kryt 10-Z to dawny schron z wejściem przy ulicy Husovej a ulokowany pod parkiem koło Spilberka. Został on zaadoptowany z wcześniejszych piwnic firmy Šmíd a Löwy. Piwnice wykopano na początku XX wieku i służyły jako skład wody i wina.
W czasie drugiej wojny światowej chronili się tu obywatele Brna przed nalotami. Jednak dopiero po wojnie opracowano plany, jak wykorzystać te piwnice w służbie obrony cywilnej i dopiero od tego momentu możemy mówić o profesjonalnym schronie. Mógł on pomieścić około 450 osób, a zaprojektowany został tak, aby zapewnić przeżycie w zamknięciu przez miesiąc. Na tyle mniej więcej wystarczy wody i tlenu.
Wizyta w takim miejscu daje człowiekowi pogląd, jak ciężko byłoby wytrzymać z przypadkową grupą ludzi w tak niewielkich pomieszczeniach i w spartańskich warunkach. Grupa zwiedzająca liczyła 30 osób plus przewodnik, wycieczka trwała około pół godziny. Wiadomo, w każdej grupie znajdzie się zawsze jakiś maruda, jakiś pan nadmiernie dociekliwy czy jakiś żartowniś. Uwierzcie, po tych 30 minutach wychodziłam na zewnątrz z ulgą – dłuższy pobyt z pewnością odbiłby się negatywnie na mojej psychice 😀
Całkiem niedaleko, bo pod Petrovem, znajduje się kolejny, większy schron. Ten zapewniłby schronienie dla około 2500 ludzi.
Schron jest otwarty do zwiedzania codziennie w godzinach 11:30 – 19.00. Bilety są do zakupienia pod adresem Panenska 1. Grupa może liczyć od trzech do dwunastu osób a zwiedzanie trwa 40-60 minut. Cena jednego biletu to 240 koron.