Třebíč jest miastem, które poszczycić się może aż dwoma zabytkami wpisanymi na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Co ciekawe, każdy z tych zabytków dotyczy innej kultury i innego wyznania, a oba prawie bezpośrednio ze sobą graniczą.
Pierwszy z nich to świetnie zachowana dzielnica żydowska. Znajduje się ona na lewym brzegu Jihlavy, w miejscu zwanym Židy lub Zámostí. Historia Żydów w Trzebiczu sięga końca szesnastego wieku, kiedy tutejsi żydzi i chrześcijanie żyli w pokojowych stosunkach. Później nastąpiła powolna izolacja Żydów, a przez to i tworzenie się jednolitej dzielnicy – przypada to na lata 1723-1849. Jak łatwo się domyśleć, kres tej społeczności w mieście przynosi druga wojna światowa. W latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku powstały plany wyburzenia pożydowskich budynków, na szczęście niezrealizowane. Zachowana do dzisiaj dzielnica żydowska to cmentarz oraz 123 domy, w tym dwie synagogi, szkoła i dom rabina. Unikalna urbanistyczna struktura tego obszaru, formowana przez ograniczoną powierzchnię, w takiej autentyczności nie zachowała się nigdzie indziej na świecie. Miejsce to jest naprawdę klimatyczne, bo tworzą ja wąskie uliczki, niewielkie przejścia między domami. W tzw. Tylnej Synagodze (Zadní synagoga) mieści się dziś Muzeum Żydowskie. Przednia Synagoga (Přední synagoga) do dziś pełni funkcje świątyni, ale już nie żydowskiej – w latach pięćdziesiątych XX wieku została sprzedana Czeskosłowackiemu Kościołowi Husyckiemu (Církvi československé husitské). I to chyba dobrze, bo od czasów wojny synagoga ta była używana jako magazyn – w ten sposób dewastacji uległy chociażby synagogi w Ivančicach czy w Dolních Kounicach.
Niemalże po sąsiedzku znajdziemy drugi ze wspomnianych obiektów chroniony przez UNESCO – Bazylikę Świętego Prokopa. Gmach bazyliki może stanowić doskonały przykład romańsko-gotyckiej budowli sakralnej. Najstarsza część kościoła, z żebrowym i krzyżowym sklepieniem, pochodzi z końca szesnastego wieku i była niegdyś używana jako piwnica browaru. Natomiast w kaplicy nazywanej Opacką znajdziemy malowidła ścienne z XIII wieku – są to drugie najstarsze freski na Morawach (najstarsze znajdują się w kaplicy św. Katarzyny w Znojmie). Do bazyliki przylegają zabudowania klasztorne, które w piętnastym wieku przeszły w świeckie ręce i zostały zaadoptowane na płacową rezydencję. Obecnie znajduje się tam Muzeum Wysoczyny (Muzeum Vysočiny).
Na koniec słów kilka w ramach wyjaśnienia zawiłości administracyjno-historycznych. Miasto Třebíč należy administracyjnie do kraju Vysočina (czyli nie jest podległy jihomoravskiemu krajowi). Jednak pod względem historycznym Třebíč jest miastem morawskim. Co więcej, w dobie największego rozkwitu (XVI-XVII wiek) miasto było po Brnie i Ołomuńcu trzecim największym ośrodkiem na Morawach.
