Niewątpliwie najpopularniejszym miejscem w leżącym około 40 kilometrów na zachód od Brna miasteczku Náměšť nad Oslavou, jest renesansowy zamek. Ten góruje nad miastem, stojąc w miejscu, gdzie pierwotnie stał starszy, gotycki gród.
Bogata historia tego miejsca wiąże się ze znanymi morawskimi rodami: szlachtą z Žerotína, rodami Werdenbergów, Kuffsteinów a Haugwitzów. Za czasów panowania tych ostatnich Namest nad Oslavou przeżywa największy rozkwit. Náměšť w przełomie XVIII i XIX wieku stała sie ważnym ośrodkiem kulturalnym nie tylko na Morawie, sławą cieszyła się w całej Europie. Dość wspomnieć, że przyjacielem hrabiego Jindřicha Vilema III. Haugwitza (30.5.1770-19.5.1842) był sam Antonio Salieri, który na zamku w Namesti bywał. Salieri dedykował Haugwitzowi swoje Requiem, które miało premierę właśnie w zamkowej kaplicy w Náměšti.
Jindřich Vilem Haugwitz sam był kompozytorem i mecenasem sztuki. Z jego inicjatywy powstała zamkowa orkiestra składająca sie z ponad 30 instrumentalistów, 24 chórzystów i 9 solistów. Syn Jindřicha, Karel Vilem Haugwitz, również komponował i przyjaźnił się z Johannem Straussem.
Za czasów Haugwitzów zamek wzbogacił się również o wspaniałą bibliotekę, liczącą ponad 16000 pozycji literatury barokowej. Jako ciekawostkę podaje się fakt, że cesarz Franciszek Ferdynand Habsburg-Lotaryński d’Este udał się do Sarajewa (gdzie został zabity, co było bezpośrednią przyczyną wybuchu I WŚ) właśnie z Náměšti, gdzie gościł na zaproszenie Haugwitzów.
Náměšť nad Oslavou była w rękach Haugwitzów do zakończenia II Wojny Światowej. Potem na krótko zamek był letnią rezydencją prezydenta Edvarda Beneša, od 1949 roku jest udostępniony turystom. W zamku zobaczyć można wyjątkowe wnętrza zamkowej kaplicy, wspomnianą wyżej bibliotekę, bogato zdobioną freskami, reprezentacyjne salony i prywatne apartamenty z niezliczoną ilością rzeźb i obrazów. Poczuć można atmosferę szlacheckiego życia z przełomu XIX i XX wieku. Niestety – pani przewodniczka surowo zakazała robienia zdjęć we wnętrzach. Od czasu do czasu zamek ożywa koncertami muzyki poważnej.
Od roku 2001 zamek Náměšť nad Oslavou jest Narodowym Zabytkiem Kultury.
A po spacerze po zamku i przyzamkowym parku, polecam zawitać na rynek spokojnego miasteczka i przejść się po barokowym moście nad Osławą. Ten, zdobiony 20 rzeźbami, nazywany jest często „Małym Mostem Karola” – po tym praskim, jest drugim w Czechach pod względem bogactwa rzeźbiarskich ozdób.
